હેમ રેડીઓ: ઘણા બધા જ્ઞાન સાથે ગમ્મત કરાવતી હોબી-૧

(ભારતીય હેમ રેડીઓ ઓપરેટર, ફોટો શ્રોત – ગુગલ ઈમેજીસમાંથી )

આખરે વર્ષોનું હેમ રેડીઓ માટેનું સપનું અડધું સાકાર થયું ! બંદા હેમ રેડીઓ માટેની પરીક્ષામાં તો પાસ થઇ ગયા પણ લાયસન્સ માટે હજી ઘણી રાહ જોવાની છે:). ખેર, આજે હેમ રેડીઓ વિષે કેટલીક વાતો. વર્ષો પહેલા પસ્તીમાંથી મળેલી હેમ રેડીઓની શ્રી નગેન્દ્ર વિજય ની કલમે લખાયેલું   “હેમ  રેડીઓ” પુસ્તક વાંચ્યું હતું ત્યારથી હેમ રેડીઓ માટે આકર્ષણ હતું. ત્યાર બાદ બીજા કેટલાય સામયિકો ને લોકો દ્વરા થોડી થોડી માહિતી મળતી રેહતી પણ મનમાં ઉઠતા સવાલો નું પૂરું નિરાકરણ નોહ્તું મળતું. વળી અભ્યાસ ને બીજા કેટલાક કારણો સર પણ હેમ વિષે શીખવાનું પાછળ ઠેલાતું રહ્યું ! આશા રાખું છુકે અહીં ચર્ચાયેલી માહિતી રસ ધરાવનાર મિત્રોને  ઉપયોગી નીવડશે.

હેમ રેડીઓ/એમયોચર રેડીઓ  અટેલે  સરળ ભાષા માં લોકોનું બનાવેલું એક મંડળ જેમાં લોકો ટ્રાન્સમિટર ને રીસીવર દ્વારા બિન્તારીય રીતે એક બીજાના સંપર્ક રહી ને વાર્તા લાપ કરી શકે ! હેમ ની શરૂઆત ૨૦ મી સદી થી થઇ શકી તેમ કહી શકાય. હેમ રેડીઓ નો ઉપયોગ ક્રાંતિ થી લઇ ને મનોરંજન સુધીના વિવિધ ઉપયોગમાં આવી શકે છે. હેમ રેડીઓ દ્વારા આફત ના સમયે સમાજ તેમજ દેશ ને પણ ઉપયોગી થઇ શકયે છે. ખાસ તો ઇલેક્ટ્રોનીક્સ માં રસ ધરવતા લોકો તેમેજ ઇલેક્ટ્રોનીક્સમાં જુદા જુદા અખતરા કરનાર માટે તો હેમ રેડીઓ એક અમુલ્ય જણસ છે. હેમ દ્વરા આપડે પોતાનું એક રેડીઓ સ્ટેશન બનવી શકયે છે , પણ તેનાથી  દેશ ની સુરક્ષા કે આર્થિક હિતો જોખમાવા નાજોઈ. હેમ રેડીઓ માટે તેની પરીક્ષા પાસ કરી ને  તે માટે  તેનું લાયસન્સ લેવું જરૂરી છે, હવે પછીની ચર્ચા માં તે વિષે વધુ જાણશું.

હેમ રેડીઓ માટે ને કેટલાક ફાયદા  ટૂંકમાં જોઈએ

૧. દેશ ને દુનિયા ભરના હેમ સાથે સંપર્કમાં રહીને  અવનવી માહિતીની આપલે કરી શકાય છે.
૨. અવકાશ યાત્રીઓ  સાથે પણ સંપર્ક સાધી સકાય છે.
૩. સેટેલાઈટ નું પગેરું શોધવું ને લોકો સાથે સંપર્ક કરવો જેવી અવનવી રમતો રમી શકાય છે, જે તમારું જ્ઞાન તો વધારે છે પણ સરખા રસ ધરાવતા મિત્રો મેળવી આપે છે.
૪. ઇલેક્ટ્રોનીક્સ નું જ્ઞાન વધારી શકાય છે.
૫. કુદરતી આફતો જેવી કે સુનામી, ધરતી કંપ કે ગણેશ વિસર્જન જેવેં પ્રસંગે દેશ તેમજ સમાજની સેવા કરી શકાય છે.
૬. દુનિયા ભરના હેમ પાસેથી QSL કાર્ડ મેળવી ને જમા કરી શકાય છે ( ટપાલ ટીકીટ ના સંગ્રહ જેવોજ શોખ, જે માટે પછી કયારે વધુ વિગતે અહીં ચર્ચા કરશું)
૭. વધુ માં વધુ લોકોનો સંપર્ક હેમ પર કરવો વગેરે જેવી હરીફાઈમાં ભાગ લેવો
૮. જુદા જુદા એન્ટેના બનવવા તેમજે ચકાશવા
૯. મોર્સ કોડ ની લેન્ગવેજ શીખવી
૧૦. બિનતારીય સંદેશાની નવી નવી રીતો શીખવી/શીખડાવી

આવા તો બીજા કેટલાય લાભો હેમ દ્વારા મેળવી શકાય છે.  હવે પછીના ભાગમાં હેમ રેડિયો ની પરીક્ષા, પરીક્ષા માટેની તૈયારી કેમ કરવી, ભારતમાં લાયસન્સ ઇસ્યુ થવાની પદ્ધતિ, પોતાનું  રેડીઓ સ્ટેશન કેમ બનાવું વગેરે વિષે ચર્ચા કરશું !

કોઈ રસ ધરાવતા મિત્રોને હેમ રેડીઓ વિષે કે પરીક્ષા વિષે વધુ માહિતી કે પ્રશ્નો હોય તો અહીં કોમેન્ટ બોક્ષ માં જણાવવા વિનંતી.